Vì sao tiêu thụ điện kỷ lục, trong khi điện mặt trời dư thừa nhưng không được xem là giải pháp?

Năm 2024, kinh tế Việt Nam tiếp tục hồi phục tích cực, nhiều doanh nghiệp mở rộng quy mô sản xuất. Tuy nhiên, thời tiết cực đoan với nắng nóng gay gắt, nhiệt độ tăng cao đã khiến nhu cầu sử dụng điện tăng đột biến. Công suất đỉnh của hệ thống điện và sản lượng điện cũng ghi nhận kỷ lục mới.

Nắng nóng kéo dài và tăng nhu cầu điện

Tính từ ngày 15/4 đến nay, sản lượng điện tiêu thụ trung bình ngày liên tục tăng. Trong tuần thứ 17 của năm 2024, sản lượng điện trung bình ngày đạt 946,6 tr.kWh, tăng khoảng 65,4 tr.kWh so với tuần trước và 80,9 tr.kWh so với tháng 4. Đặc biệt, vào lúc 13h30 ngày 27/4, công suất cực đại toàn quốc đạt 47.670 MW; tổng sản lượng điện tiêu thụ đạt 993 triệu kWh.

Tính tổng từ đầu năm đến nay, phụ tải quốc gia tăng khoảng 11,2% so với cùng kỳ năm 2023 (miền Bắc tăng 11,3%, miền Trung 8,5%, miền Nam 11,7%). Để đáp ứng nhu cầu tiêu dùng điện, Trung tâm Điều độ hệ thống điện quốc gia (A0) đã phải sử dụng hết tất cả các nguồn điện hiện có, đặc biệt là điện năng lượng tái tạo như điện gió và điện mặt trời. Sản lượng trung bình ngày đạt khoảng 105,5 tr.kWh, trong đó có 13,9 tr.kWh từ nguồn gió.

Đối với 85 dự án chuyển tiếp sang năng lượng tái tạo, theo báo cáo của EVN, đến nay đã có 81/85 nhà máy gửi hồ sơ để đàm phán giá điện, hợp đồng mua bán điện. Trong đó, 69 dự án đề nghị giá tạm bằng 50% giá trần theo Quyết định số 21/QĐ-BCT ngày 07/01/2023 của Bộ Công Thương.

Đến cuối năm 2023, EVN và các chủ đầu tư đã hoàn thành đàm phán giá và ký tắt hợp đồng PPA với 63/69 dự án. Bộ Công Thương cũng đã phê duyệt giá tạm cho 62 dự án, tổng công suất 3.399,41MW. Đồng thời, 24 dự án đã được nghiệm thu công trình và 30 dự án đã được cấp giấy phép hoạt động điện lực.

Nguyên nhân năng lượng tái tạo không thể là giải pháp chính

Mặc dù có đóng góp quan trọng, nhưng điện gió và điện mặt trời hiện vẫn chỉ chiếm tỷ lệ nhỏ trong tổng sản lượng tiêu dùng điện của cả nước. Điều này là do tính bất định của chúng, phụ thuộc nhiều vào thời tiết. Ngoài ra, việc duy trì nguồn điện truyền thống là cần thiết để đảm bảo an toàn và liên tục cho hệ thống điện.