Tiềm năng phát triển năng lượng tái tạo ở Việt Nam vẫn lớn

Việt Nam đang tiến thêm mạnh mẽ vào lĩnh vực năng lượng tái tạo, đồng thời kinh tế đang phát triển với tốc độ nhanh chóng, khiến nhu cầu về điện tiếp tục tăng. Các chuyên gia nhận định rằng Việt Nam đang dẫn đầu khu vực Đông Nam Á về công suất lắp đặt điện mặt trời, nhưng tiềm năng vẫn còn lớn.

Sản lượng điện sản xuất trong Quý 1/2024 của Việt Nam. Nguồn: EVN

Theo báo cáo của Cơ quan Năng lượng tái tạo Quốc tế (IRENA) đến năm 2023, Việt Nam đã lắp đặt công suất điện mặt trời lên đến 17 GW, dẫn đầu trong khu vực ASEAN. Tuy nhiên, dự báo về tăng trưởng kinh tế từ 5 đến 7% hàng năm trong những năm tới cùng với các yếu tố khác như thời tiết khắc nghiệt, hạn hán và tình trạng mực nước thấp tại các nhà máy thủy điện đang tạo ra áp lực lớn đối với nguồn cung điện.

Theo Quy hoạch điện 8, Việt Nam dự định loại bỏ sản xuất điện từ than vào năm 2050 và tăng tỷ lệ công suất lắp đặt điện mặt trời lên 34% từ 23% vào năm 2022. Dự báo cũng cho thấy mức lưu trữ năng lượng sẽ tăng lên 300 MWh vào năm 2030 và 26 GWh vào năm 2050.

Mặc dù đã dẫn đầu về công suất lắp đặt điện mặt trời trong khu vực, nhưng với gần một nửa lượng điện sản xuất vẫn đến từ nhiên liệu hóa thạch, cho thấy tiềm năng còn rất lớn cho việc phát triển năng lượng tái tạo.

Nhiều tập đoàn lớn trong ngành năng lượng đã đổ vốn vào thị trường Việt Nam. Ví dụ, First Solar, một nhà sản xuất hàng đầu về mô-đun năng lượng mặt trời từ Mỹ, đã đầu tư vào Việt Nam với tổng số vốn đầu tư lên đến 830 triệu USD. Đồng thời, các dự án năng lượng mặt trời quy mô lớn cũng đang được triển khai, như nhà máy điện mặt trời Đầm Trà Ổ và Vĩnh Long, thúc đẩy sự phát triển bền vững của nguồn điện tái tạo tại Việt Nam.

Ngoài ra, thị trường xe điện cũng đang trở nên sôi động tại Việt Nam. HSBC đánh giá rằng thị trường này còn nhiều tiềm năng để phát triển, với dự báo doanh số bán xe máy điện và ô tô điện hàng năm có thể tăng lên đáng kể trong những năm tới. Mặc dù còn tồn tại những trở ngại như tâm lý tiêu dùng và cơ sở hạ tầng, nhưng các chính sách hỗ trợ từ nhà nước như miễn thuế và giảm thuế nhập khẩu đang giúp thúc đẩy sự phát triển của thị trường xe điện tại Việt Nam.

Tuy nhiên, các rào cản trong việc phổ biến xe điện có thể được vượt qua thông qua sự hỗ trợ từ chính sách của chính phủ. Ví dụ, Việt Nam đã áp dụng các biện pháp như miễn thuế trước bạ cho xe điện, giảm thuế nhập khẩu đối với xe điện và miễn thuế thu nhập doanh nghiệp đối với các dự án đầu tư vào sản xuất xe điện.

Một số chuyên gia trong ngành đã dự đoán rằng VinFast, với kế hoạch tăng sản lượng sản xuất từ 250.000 xe lên 1 triệu xe mỗi năm, có thể trở thành nhà xuất khẩu hàng đầu của xe điện sang các quốc gia khác trong ASEAN. Đặc biệt, Indonesia có thể trở thành thị trường quan trọng cho VinFast và các nhà sản xuất xe điện khác của Việt Nam do vị trí địa lý thuận lợi và dân số đông đúc.