Thuế carbon mới của châu Âu có thể ảnh hưởng tới xuất khẩu của nhiều nước

Theo một báo cáo mới của Ngân hàng Trung ương Nam Phi (SARB), tăng trưởng kinh tế của nước này có thể bị ảnh hưởng nghiêm trọng nếu thuế carbon được áp dụng rộng rãi đối với hàng xuất khẩu.

Nghiên cứu về tác động của Cơ chế Điều chỉnh Biên giới Carbon (CBAM) của Liên minh châu Âu (EU) đối với hàng xuất khẩu của Nam Phi cho thấy, trong trường hợp xấu nhất khi thuế carbon được áp dụng đối với tất cả hàng xuất khẩu đến từ tất cả các đối tác thương mại, tác động của cơ chế này có thể làm giảm tới 10% xuất khẩu và ảnh hưởng tới hơn 9% tổng sản phẩm quốc nội (GDP) vào năm 2050. Hơn nữa, Nam Phi có thể mất từ 350.000 đến 2,6 triệu việc làm vào năm 2050 nếu nhiều quốc gia áp dụng CBAM hoặc tất cả hàng xuất khẩu đều phải tuân theo CBAM.

Tuy nhiên, Ngân hàng Trung ương Nam Phi cũng nhấn mạnh rằng những rủi ro này sẽ thúc đẩy nỗ lực chuyển đổi sang nền kinh tế xanh hơn. Mặc dù Nam Phi hiện chỉ đóng góp 1% vào lượng phát thải khí nhà kính toàn cầu, cường độ carbon trong nền kinh tế của nước này lại cao nhất trong G20, với việc sử dụng than đá để cung cấp khoảng 80% năng lượng cho nền kinh tế.

SARB cho rằng tác động này có thể được bù đắp nếu Nam Phi giảm cường độ phát thải carbon nhanh hơn và tăng thuế carbon địa phương của mình. Sử dụng hiệu quả nguồn thu từ thuế này có thể đẩy nhanh quá trình chuyển đổi xanh và giúp Nam Phi trở thành nhà sản xuất xanh.

Hiện tại, CBAM của EU sẽ chủ yếu ảnh hưởng đến các lĩnh vực khai thác tài nguyên thiên nhiên của Nam Phi, bao gồm khai thác mỏ. Nếu chỉ áp dụng trong lĩnh vực này, xuất khẩu của Nam Phi sang EU sẽ giảm 4% vào năm 2030, làm giảm GDP khoảng 0,02%.

Tuy nhiên, SARB cũng xem xét khả năng CBAM của EU mở rộng ra tất cả hàng xuất khẩu của Nam Phi và khả năng các nước khác như Mỹ, Canada và Nhật Bản áp dụng các biện pháp tương tự.

Ngay cả khi Nam Phi đàm phán miễn trừ, rủi ro vẫn có thể xuất hiện từ sự thay đổi tâm lý người tiêu dùng hoặc nếu các đối thủ thương mại khác thích ứng nhanh hơn với thuế biên giới đối với carbon.

CBAM của EU được thiết kế để bảo vệ khả năng cạnh tranh của khối và đưa ra mức giá hợp lý cho lượng khí thải được sử dụng để sản xuất hàng hóa mà EU nhập khẩu. EU sẽ bắt đầu áp dụng các khoản thanh toán từ năm 2026.

Ảnh: AFP / TTXVN