Ngày 24/6/2024, Văn phòng Chính phủ đã ban hành Thông báo số 278/TB-VPCP kết luận của Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà về việc xây dựng và ban hành Nghị định quy định cơ chế mua bán điện trực tiếp giữa đơn vị phát điện năng lượng tái tạo với khách hàng sử dụng điện lớn, cùng với Nghị định khuyến khích phát triển điện mặt trời mái nhà tự sản, tự tiêu.
Thông báo nêu rõ rằng, trong thời gian qua, Bộ Công Thương đã nỗ lực trong việc nghiên cứu và xây dựng các Nghị định này. Đây là những chính sách quan trọng nhằm thúc đẩy sự phát triển của các nguồn điện sạch, thân thiện với môi trường, phù hợp với chủ trương của Đảng, Chính phủ và Quốc hội, và góp phần đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia, đồng thời huy động sự tham gia của người dân và doanh nghiệp.
Để đẩy nhanh tiến độ và đảm bảo chất lượng, tính khả thi của hai Nghị định này khi đi vào thực tế, Bộ Công Thương cần bổ sung một số nội dung quan trọng như sau:
1. Đối với Dự thảo Nghị định quy định cơ chế mua bán điện trực tiếp giữa đơn vị phát điện và khách hàng sử dụng điện lớn:
- Thể chế hóa trách nhiệm của Bộ Công Thương và EVN trong việc đảm bảo an toàn hệ thống điện khi thực hiện giao dịch mua-bán điện qua lưới điện quốc gia.
- Theo dõi, cập nhật và công khai minh bạch số liệu về khả năng truyền tải và hấp thụ sản lượng điện năng lượng tái tạo của từng khu vực. Từ đó, đề xuất điều chỉnh kịp thời Quy hoạch điện dựa trên dự báo cung cầu và tiến bộ công nghệ, đảm bảo lợi ích của Nhà nước và các nhà đầu tư, phù hợp với quy định pháp luật về quy hoạch và đảm bảo an ninh, an toàn hệ thống điện.
- Xây dựng cơ sở dữ liệu để xác định và công bố sản lượng điện năng lượng tái tạo tiêu thụ của từng khách hàng. Điều này sẽ là cơ sở để Bộ Tài nguyên và Môi trường cấp tín chỉ xanh cho doanh nghiệp.
- Thiết lập các chế tài cảnh báo và xử lý vi phạm liên quan đến mua bán điện trực tiếp, bao gồm đăng ký, cập nhật số liệu, đấu nối, và thực hiện thanh tra, kiểm tra theo cơ chế hậu kiểm.
- Nghiên cứu và tính toán để hệ thống điện có thể hấp thụ sản lượng điện năng lượng tái tạo từ các nhà đầu tư đã được chấp thuận chủ trương đầu tư và xây dựng nhà máy theo đúng quy định pháp luật về đầu tư xây dựng và quy hoạch.
2. Đối với Dự thảo Nghị định quy định cơ chế, chính sách khuyến khích phát triển điện mặt trời mái nhà tự sản, tự tiêu:
- Phó Thủ tướng giao Bộ Xây dựng chủ trì, phối hợp với các cơ quan liên quan nghiên cứu ban hành quy chuẩn, tiêu chuẩn đối với trụ sở công sở xây dựng mới phải có thiết kế mái nhà cho điện mặt trời.
- Bộ Công Thương cần tiếp thu ý kiến tại cuộc họp và chỉ đạo của Phó Thủ tướng trong các Thông báo số 205/TB-VPCP, 232/TB-VPCP, 3854/VPCP-CN và 165/TB-VPCP để xây dựng các Nghị định này. Quá trình xây dựng phải tuân thủ đúng quy định của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật, các chủ trương của Đảng, Luật Điện lực, Luật Giá, các Nghị quyết của Quốc hội và của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, cũng như các quy định pháp luật liên quan. Bộ Công Thương phải hoàn thiện và trình Chính phủ trước ngày 01/7/2024, đồng thời chịu trách nhiệm về nội dung của Dự thảo Nghị định theo khoản 1 Điều 7 của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật.