Mua điện sản xuất từ năng lượng tái tạo không qua EVN

Bộ Công Thương vừa đề xuất cho phép các doanh nghiệp sản xuất mua điện trực tiếp từ các nhà máy năng lượng tái tạo như điện gió, điện mặt trời, có thể thông qua Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) hoặc không, theo dự thảo mô hình mua bán điện trực tiếp (DDPA) mà Bộ đang lấy ý kiến.

Theo dự thảo, bên mua điện trực tiếp phải là tổ chức hoặc cá nhân sử dụng điện sản xuất từ hệ thống điện áp 22 kV trở lên và tiêu thụ hàng tháng trung bình từ 500.000 kWh trở lên. Các nguồn cung ứng điện năng lượng tái tạo như điện gió, điện mặt trời cũng phải có công suất trên 10 MW và nối lưới vào hệ thống điện quốc gia.

Bộ Công Thương đưa ra hai phương án mua bán điện trực tiếp: một là thông qua đường dây điện riêng và hai là thông qua lưới điện quốc gia (tức là qua EVN). Nếu mua điện trực tiếp qua đường dây riêng, bên mua sẽ không bị ràng buộc về công suất, sản lượng, hay cấp điện áp đấu nối. Hợp đồng và giá điện sẽ được hai bên thỏa thuận. Điều kiện duy nhất là các nguồn điện phải được quy hoạch trong kế hoạch phát triển điện lực quốc gia và tỉnh và phải có giấy phép điện lực.

Với phương án mua bán điện qua lưới điện quốc gia, bên mua và bán sẽ đàm phán và thỏa thuận thông qua hợp đồng kỳ hạn. Giao dịch mua bán sẽ được thực hiện qua thị trường giao ngay, tuân thủ quy định của thị trường bán buôn điện cạnh tranh.

Cơ chế DDPA đã được các doanh nghiệp nước ngoài đề xuất Việt Nam sớm thí điểm, vì họ tin rằng điều này sẽ tạo ra sự cạnh tranh tích cực trong ngành năng lượng. Dự thảo này cũng nêu rõ sau giai đoạn thử nghiệm ban đầu, DDPA có thể được mở rộng sang các nguồn năng lượng khác như thủy điện, sinh khối. Khách hàng khác ngoài sản xuất cũng có thể tham gia theo nhu cầu và tình hình phát triển của thị trường điện cạnh tranh tại Việt Nam.

Cụ thể, các khách hàng trong khu công nghiệp, khu kinh tế sẽ có thể tham gia mua bán trực tiếp sau khi hợp đồng với đơn vị bán lẻ kết thúc. Một cuộc khảo sát cuối năm trước của Bộ Công Thương đã chỉ ra rằng khoảng 20 doanh nghiệp lớn mong muốn mua điện trực tiếp, với tổng nhu cầu gần 1.000 MW. Đồng thời, có 24 dự án năng lượng tái tạo với công suất 1.773 MW muốn bán điện qua cơ chế DDPA, và 17 dự án khác có công suất 2.836 MW cân nhắc tham gia.