Loạt dự án điện mặt trời mái nhà 'núp bóng' trang trại có nguy cơ bị ngừng thanh toán tiền điện

Các dự án điện mặt trời mái nhà được đầu tư trên đất nông nghiệp và lâm nghiệp dưới hình thức trang trại có công suất lớn (gần 1MW) sẽ bị ngừng thanh toán nếu không có đủ giấy tờ cần thiết.

Đây là phương án tạm thời mà Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) đề xuất khi báo cáo việc thực hiện kết luận thanh tra của Thanh tra Chính phủ về quy hoạch điện 7 và điện 7 điều chỉnh.

Nhiều hệ thống chưa đủ hồ sơ bị dừng thanh toán

EVN cho biết, tính đến ngày 29-2, các tổng công ty điện lực đang mua bán điện với 5.015 hệ thống điện mặt trời mái nhà được xây dựng trên mái các công trình chăn nuôi và trồng trọt, với tổng công suất là 4.473.701,5 kWp. Trong đó, có 414 hệ thống có công suất gần 1MW (từ 1.200 kWp trở lên) với tổng công suất là 508.733,1 kWp. Tuy nhiên, 24 hệ thống trong số này, với tổng công suất 29.464,05 kWp, chưa cung cấp đủ hồ sơ và thủ tục liên quan đến sử dụng đất, an toàn công trình xây dựng, phòng cháy chữa cháy, và môi trường.

Do đó, các tổng công ty điện lực đang tạm dừng việc thanh toán cho các hệ thống điện mặt trời mái nhà mà chủ đầu tư chưa cung cấp đủ hồ sơ, thủ tục liên quan và chờ ý kiến xử lý của cơ quan quản lý nhà nước tại địa phương.

Trước đó, Thanh tra Chính phủ đã xác định Bộ Công Thương có một số văn bản với sơ hở, bất cập khi thực hiện quy hoạch điện 7 và điện 7 điều chỉnh.

Vẫn chờ hướng dẫn từ Bộ Công Thương về giá điện

Một số vấn đề như hợp đồng mua bán điện mẫu không quy định cụ thể về “mái nhà” để lắp đặt tấm quang điện cho hệ thống điện mặt trời mái nhà, và việc không quy định cụ thể về chuyển nhượng dự án nhưng không được gộp các hợp đồng mua bán lên hệ thống đã dẫn tới nguy cơ lợi dụng chính sách.

Nhiều hệ thống điện mặt trời mái nhà đã được xây dựng nhanh với công suất lớn (gần 1MW) trên đất nông, lâm nghiệp với diện tích lớn dưới hình thức trang trại, vi phạm quy hoạch và kế hoạch sử dụng đất, nhưng lại được hưởng cơ chế ưu đãi của hệ thống điện mặt trời mái nhà (giá FIT 8,38 UScent/kWh, áp dụng trong 20 năm).

Theo báo cáo của EVN, đối với các dự án điện mặt trời mái nhà được đầu tư trên đất nông nghiệp và lâm nghiệp dưới hình thức trang trại, EVN và các tổng công ty điện lực đã rà soát các quy định liên quan đến việc áp dụng giá điện theo đúng quy định. Tuy nhiên, EVN vẫn đang chờ hướng dẫn cụ thể từ Bộ Công Thương và các cơ quan có thẩm quyền về phương án giải quyết, xử lý việc áp giá điện cho các dự án, hệ thống đã xây dựng trên đất nông, lâm nghiệp dưới hình thức trang trại.