Khuyến khích phát triển điện mặt trời mái nhà tự sản, tự tiêu

Văn phòng Chính phủ vừa phát hành Thông báo số 356/TB-VPCP ngày 30/7/2024, chứa đựng kết luận của Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà về việc xây dựng và ban hành Nghị định quy định cơ chế, chính sách khuyến khích phát triển điện mặt trời mái nhà tự sản, tự tiêu, cùng với Đề án thí điểm phát triển điện gió ngoài khơi.

Chính sách này được coi là một bước quan trọng nhằm huy động nguồn lực xã hội để thúc đẩy phát triển năng lượng tái tạo, đáp ứng nhu cầu của người dân và doanh nghiệp, đồng thời góp phần giảm áp lực đầu tư phát triển nguồn điện cho nhà nước, đặc biệt là phát triển điện năng lượng tái tạo với hệ thống lưu trữ. Điều này đóng vai trò quan trọng trong việc điều chỉnh cơ cấu nguồn điện, giảm sử dụng năng lượng hóa thạch và giảm phát thải khí nhà kính, phù hợp với các cam kết tại COP26.

Để đảm bảo tiến độ và chất lượng của Nghị định, đồng thời đảm bảo tính khả thi và phù hợp khi Nghị định được triển khai trong thực tế, Bộ Công Thương được yêu cầu:

1. Hoàn thiện khái niệm “tự sản, tự tiêu”:

Bộ Công Thương cần làm rõ nội hàm của điện mặt trời mái nhà tự sản, tự tiêu, đặc biệt là tỷ lệ điện dư được bán lên lưới điện quốc gia. Cụ thể, lượng điện sản xuất từ hệ thống này phải tiêu thụ ít nhất 90% tổng công suất, và lượng điện dư được bán lên lưới không quá 10% tổng công suất. Tuy nhiên, đối với khu vực miền Bắc, do đặc thù về nhu cầu phụ tải và khả năng huy động, tỷ lệ này được tăng lên đến 20%.

2. Quy định về điện đấu nối và không đấu nối:

Với điện mặt trời mái nhà không đấu nối vào hệ thống điện quốc gia, sẽ không có giới hạn công suất và quy trình đăng ký sẽ được đơn giản hóa tối đa. Ngược lại, đối với các hệ thống đấu nối lên lưới điện quốc gia, cần đảm bảo chính sách công bằng giữa người sử dụng hoặc thuê dịch vụ đầu tư hệ thống pin mặt trời.

3. Về giá điện:

Bộ Công Thương cần nghiên cứu thêm về các giải pháp để xử lý lượng điện dư phát lên lưới. Điện này có thể được EVN mua lại, với giá được tính toán trên cơ sở giá thị trường tại thời điểm thấp nhất. Đồng thời, Bộ cũng sẽ phối hợp với Bộ Tài chính để xác định giá điện cụ thể, theo đúng quy định của Luật Điện lực.

4. Quy trình, thủ tục:

Bộ Công Thương cần phối hợp với các bộ, ngành liên quan như Bộ Tài nguyên và Môi trường, Bộ Xây dựng, và Bộ Công an để rà soát các thủ tục hành chính hiện hành, nhằm đơn giản hóa tối đa các quy trình, thủ tục đối với các công trình hiện hữu. Điều này bao gồm cả việc tham chiếu các quy chuẩn và tiêu chuẩn an toàn khi lắp đặt hệ thống điện mặt trời mái nhà.

5. Chính sách ưu đãi:

Bộ Công Thương cũng được giao nhiệm vụ nghiên cứu và bổ sung thêm các chính sách ưu đãi đối với những trường hợp đầu tư vào điện mặt trời mái nhà có kèm theo hệ thống lưu trữ điện năng. Hệ thống này được coi như một nguồn điện nền, không bị giới hạn công suất và có thể mua lại toàn bộ công suất điện dư. Ngoài ra, sẽ có các phương án hỗ trợ về giá, thuế, lãi suất, và chi phí lắp đặt.

Đề án thí điểm phát triển điện gió ngoài khơi:

Trong khi đó, Nghị quyết 55-NQ/TW ngày 11 tháng 02 năm 2020 của Bộ Chính trị đã định hướng Chiến lược phát triển năng lượng quốc gia của Việt Nam đến năm 2030, với tầm nhìn đến năm 2045, trong đó có việc xây dựng các chính sách hỗ trợ và cơ chế đột phá cho phát triển điện gió ngoài khơi. Thực hiện theo chủ trương này, Thủ tướng Chính phủ và Phó Thủ tướng Chính phủ đã giao Bộ Công Thương chủ trì, phối hợp với các Bộ, ngành liên quan để xây dựng Đề án thí điểm phát triển điện gió ngoài khơi.

Các đơn vị như Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN) và Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) đã tiến hành nghiên cứu và triển khai các dự án điện gió ngoài khơi. PVN đã được Bộ Tài nguyên và Môi trường cấp phép thực hiện các hoạt động nghiên cứu khoa học, quan trắc, điều tra, khảo sát và đánh giá tài nguyên trên biển, bao gồm đánh giá tiềm năng năng lượng gió và các loại năng lượng tái tạo khác. EVN cũng đã sẵn sàng thực hiện nghiên cứu đầu tư xây dựng nhà máy điện gió ngoài khơi tại Vịnh Bắc Bộ.

Bộ Công Thương được chỉ đạo phối hợp chặt chẽ với các đơn vị này để xây dựng và trình Thủ tướng Chính phủ Đề án thí điểm phát triển điện gió ngoài khơi. Đề án này cần xác định rõ đối tượng, phạm vi, các bước cần thực hiện từ khảo sát, chủ trương đầu tư đến triển khai và hoàn thành dự án, cũng như các vấn đề pháp lý cần giải quyết để thực hiện thí điểm. Đồng thời, cần kiểm tra kỹ các quy định pháp luật hiện hành như Luật Điện lực, Luật Đầu tư, và các luật khác có liên quan để đảm bảo không có vướng mắc trong quá trình thực hiện Đề án này.

Việc thúc đẩy phát triển các nguồn năng lượng tái tạo như điện mặt trời mái nhà và điện gió ngoài khơi là một phần quan trọng trong chiến lược năng lượng bền vững của Việt Nam. Điều này không chỉ giúp giảm phụ thuộc vào năng lượng hóa thạch mà còn góp phần bảo vệ môi trường và đảm bảo an ninh năng lượng cho quốc gia.