Đồng Nai có dư địa lớn phát triển điện rác

Có hai doanh nghiệp nước ngoài và một tập đoàn trong nước đã đề xuất tỉnh Đồng Nai triển khai dự án đốt rác sinh hoạt để sản xuất điện. Nếu tính cả các dự án của tỉnh và các doanh nghiệp đang được xúc tiến, Đồng Nai sẽ có từ 5 đến 7 dự án điện rác.

Là một tỉnh có lượng rác thải lớn và được phân bổ mục tiêu phát triển điện rác cao, Đồng Nai đang trở thành “miếng bánh ngọt” của các nhà đầu tư trong lĩnh vực này.

Nhiều “ông lớn” trong ngành đề xuất tham gia dự án

Đầu năm 2024, một công ty đến từ Đài Loan có tên là Công ty TNHH Đầu tư Chiêu Minh (có trụ sở tại TP.HCM) đã đề xuất với tỉnh triển khai dự án Xử lý chất thải bằng công nghệ đốt rác phát điện tại H.Cẩm Mỹ. Ông Fan Hao, đại diện của công ty này, cho biết họ muốn đầu tư vào công nghệ xử lý chất thải công nghiệp, nguy hại, sinh hoạt tại khu vực xử lý chất thải Xuân Mỹ.

Đây không phải là dự án hoàn toàn mới mà là việc nâng cấp hạ tầng và cập nhật công nghệ cho khu vực xử lý hiện tại. Dự án này sẽ đóng góp vào việc bảo vệ môi trường sống và sinh thái của tỉnh, cũng như tạo ra sản phẩm tái chế theo hướng công nghiệp xanh và cơ hội việc làm cho lao động địa phương.

“Mục tiêu của chúng tôi khi thực hiện dự án này là kinh tế, xã hội và môi trường của tỉnh cũng như của doanh nghiệp. Dự án này đáp ứng tiêu chuẩn xử lý chất thải của Việt Nam và phù hợp với quy hoạch xử lý chất thải của Đồng Nai” - ông Fan Hao chia sẻ.

Một công ty nước ngoài khác muốn tham gia vào lĩnh vực xử lý rác sinh hoạt là Công ty Asia New Generation (có trụ sở tại TP.HCM), đã hợp tác với lãnh đạo tỉnh vào tháng 12-2023. Ông Willy Andreas Kirsch, Chủ tịch HĐQT của công ty, cho biết họ muốn áp dụng công nghệ xử lý rác hiện đại của Đức vào khu vực xử lý chất thải tại xã Xuân Tâm (H.Xuân Lộc). Công nghệ này được gọi là INTEC-TCP (nhiệt phân), không cần phân loại rác thải và không đốt trực tiếp mà sử dụng phương pháp khí hóa để xử lý rác, giảm thiểu phát thải khí và có thể tạo ra từ 1,2 đến 1,8 MWh điện năng từ mỗi tấn rác.

Theo ông Willy Andreas Kirsch, nếu có điều kiện pháp lý thuận lợi, dự án này có thể được triển khai ngay đầu năm 2024. Điều này sẽ đóng góp vào việc bảo vệ môi trường và thực hiện mục tiêu Net Zero của Chính phủ Việt Nam.

Trước đó, một tập đoàn trong nước là Amaccao (có trụ sở tại TP.Hà Nội) cũng đã đề xuất với tỉnh triển khai đồng thời 2 dự án đốt rác phát điện; một dự án hợp tác chuyển đổi công nghiệp tại khu xử lý hiện tại và một dự án mới hoàn toàn. Tập đoàn này cho biết họ đã đầu tư vào dự án đốt rác phát điện tại TP.Hà Nội, sử dụng công nghệ nhập khẩu từ châu Âu và tái sử dụng triệt để tro xỉ từ quá trình đốt rác để sản xuất gạch.

Ngoài 3 công ty đã đề xuất như trên, tỉnh Đồng Nai cũng đang triển khai dự án đốt rác phát điện quy mô 1,2 ngàn tấn/ngày tại xã Vĩnh Tân (H.Vĩnh Cửu). Cùng với đó, các chủ đầu tư khu xử lý rác đang hoạt động ở các xã như Quang Trung (H.Thống Nhất), Vĩnh Tân (H.Vĩnh Cửu), Bàu Cạn (H.Long Thành) cũng đang lên kế hoạch chuyển đổi sang công nghệ đốt rác phát điện. Những dự án này đã được bổ sung vào Quy hoạch điện VII điều chỉnh và Quy hoạch điện VIII của tỉnh.

Tại sao Đồng Nai thu hút nhiều nhà đầu tư trong lĩnh vực này?

Trong tình hình hiện nay, Đồng Nai đang trở thành điểm đến hấp dẫn của các nhà đầu tư trong lĩnh vực điện rác, và điều này có ba nguyên nhân chính. Thứ nhất, tỉnh có lượng rác thải sinh hoạt lớn, trung bình khoảng hơn 2 ngàn tấn mỗi ngày, với tốc độ tăng trưởng ước tính là 5% mỗi năm. Thứ hai, với kế hoạch quản lý chất thải rắn sinh hoạt được tỉnh ban hành vào cuối năm 2023, mục tiêu của Đồng Nai là đến năm 2025, tất cả các khu xử lý rác phải chuyển sang sử dụng công nghệ đốt rác thu hồi năng lượng. Cuối cùng, trong dự thảo Kế hoạch thực hiện Quy hoạch điện VIII, Đồng Nai đã được phân bổ 66MW điện rác, đứng thứ ba trong cả nước, chỉ sau TP.Hà Nội và TP.Hồ Chí Minh.

Ngoài các lý do trên, việc xử lý rác bằng công nghệ đốt rác thu hồi năng lượng cũng được khuyến khích bởi pháp luật về môi trường, và là lĩnh vực ưu tiên trong lời mời gọi đầu tư của tỉnh. Các dự án này không chỉ đóng góp vào việc tăng cường nguồn năng lượng tái tạo, mà còn đồng thời thực hiện mục tiêu trung hòa carbon.

Hiện nay, tỉnh Đồng Nai đã xác định 4 trong tổng số 7 khu xử lý rác sẽ đầu tư vào công nghệ đốt rác thu hồi năng lượng, bao gồm Túc Trưng, Bàu Cạn, Vĩnh Tân và Quang Trung. Những khu xử lý này có tổng công suất khoảng 3,8 ngàn tấn mỗi ngày, đảm bảo tiếp nhận toàn bộ rác sinh hoạt từ cộng đồng và doanh nghiệp trong địa bàn cho đến năm 2030. Các khu xử lý rác còn lại sẽ chỉ tiếp nhận và xử lý rác thải từ doanh nghiệp, cơ sở sản xuất trong tương lai.

Phó chủ tịch UBND tỉnh Võ Văn Phi đã khẳng định rằng tỉnh Đồng Nai rất hoan nghênh các dự án môi trường sử dụng công nghệ tiên tiến, đóng góp vào việc phát triển bền vững. Đối với các doanh nghiệp đề xuất đầu tư vào các khu xử lý rác hiện tại, tỉnh sẽ hỗ trợ hình thức đối tác công tư hoặc chuyển nhượng dự án, và tiếp tục triển khai các thủ tục cần thiết để giảm bớt rủi ro cho các nhà đầu tư. Đối với dự án đốt rác phát điện quy mô 1,2 ngàn tấn mỗi ngày, sau khi hoàn thiện báo cáo nghiên cứu tiền khả thi, tỉnh sẽ tiến hành các thủ tục tiếp theo để lựa chọn nhà đầu tư theo hình thức đối tác công tư - PPP.

Đồng Nai có tiềm năng lớn để phát triển điện rác. Các khu xử lý rác chuyển sang sử dụng công nghệ đốt rác thu hồi năng lượng đã được tính toán, và chỉ tiêu phát triển điện rác đã được phân bổ. Nhu cầu về năng lượng của tỉnh, cũng như nhu cầu sử dụng điện tái tạo của các doanh nghiệp sản xuất công nghiệp cao, sẽ thúc đẩy các nhà đầu tư sớm triển khai

Ảnh: Báo Đồng Nai