Bộ Công Thương đang tiến hành thu thập ý kiến về dự thảo Nghị định quy định cơ chế, chính sách khuyến khích phát triển điện mặt trời mái nhà (tự sản, tự tiêu).
Trong quá trình này, một số chuyên gia từ Tạp chí Năng lượng Việt Nam đã phân tích và đề xuất một số cơ chế, chính sách phát triển điện mặt trời mái nhà trong khu vực phía Bắc đến năm 2030 (theo Quy hoạch VIII).
I. Hiện trạng điện mặt trời mái nhà tại Việt Nam:
1. Tính đến 31/12/2023:
- Có 103.509 hệ thống điện mặt trời mái nhà được lắp đặt, với tổng công suất khoảng 9.595.853 kWp.
- Trong năm 2023, sản lượng điện từ điện mặt trời mái nhà chiếm 3,97% tổng sản lượng điện của cả nước.
2. Nhận xét, đánh giá:
- Đa số hệ thống được lắp đặt tại trang trại, nhà kho, nhà xưởng (chiếm 82,92%).
- Miền Nam và miền Trung chiếm phần lớn về tổng công suất lắp đặt, trong khi miền Bắc chiếm tỷ lệ thấp (6,07%).
- Cần có các biện pháp khuyến khích và hỗ trợ để phát triển điện mặt trời mái nhà đồng đều trên cả nước.
II. Các khó khăn, vướng mắc:
1. Cơ chế giá:
- Giá điện FIT 2 không phù hợp với các vùng miền, khiến việc thu hồi vốn đầu tư ở miền Bắc gặp khó khăn.
2. Các quy định, thủ tục:
- Cần có hướng dẫn chi tiết, quy trình rõ ràng về thủ tục đấu nối và quản lý hệ thống điện mặt trời mái nhà.
- Thiếu tiêu chuẩn kỹ thuật và quy định về bảo dưỡng, kiểm tra chất lượng hệ thống.
III. Đề xuất giải pháp và kiến nghị:
1. Xây dựng tiêu chuẩn kỹ thuật và quy trình:
- Ban hành các tiêu chuẩn kỹ thuật và quy trình kiểm tra để kiểm soát chất lượng và an toàn của hệ thống ĐMTMN.
2. Hỗ trợ và ưu tiên cho miền Bắc:
- Xem xét ưu tiên phần lớn công suất lắp đặt ĐMTMN cho miền Bắc, phù hợp với Quy hoạch điện VIII.
3. Hướng dẫn và quy trình rõ ràng:
- Cung cấp hướng dẫn chi tiết và quy trình rõ ràng về thủ tục đấu nối, quản lý hệ thống điện mặt trời mái nhà.
4. Tiêu chí lắp đặt phù hợp:
- Quy định rõ tiêu chí lắp đặt và quy mô công suất phù hợp với nhu cầu sử dụng, tránh lãng phí và đảm bảo chất lượng công trình.
5. Hỗ trợ giá và tiện ích:
- Xem xét cơ chế hỗ trợ giá và tiện ích đối với việc sử dụng điện mặt trời mái nhà ở các vùng sâu, xa.
6. Nghiên cứu và đánh giá:
- Tiến hành nghiên cứu về ảnh hưởng của điện mặt trời mái nhà đối với hệ thống lưới điện và đề xuất giải pháp tối ưu.
7. Phối hợp và thống nhất thủ tục:
- Thống nhất và cung cấp hướng dẫn từ các cơ quan liên quan để đảm bảo sự thuận lợi trong thủ tục hành chính.
Những đề xuất này nhằm mục đích tối ưu hóa việc phát triển điện mặt trời mái nhà ở Việt Nam, đặc biệt là trong khu vực miền Bắc, đồng thời giúp cải thiện chất lượng và hiệu quả của hệ thống điện mặt trời mái nhà.