Chỉ có lưu trữ điện mới loại bỏ hoàn toàn loại hình phát điện hóa thạch

Thị trường pin lưu trữ năng lượng đang phát triển với tốc độ nhanh chóng, thúc đẩy bởi nhu cầu ngày càng tăng trong việc lưu trữ năng lượng. Dự báo cho thị trường này chỉ ra rằng sự tăng trưởng sẽ đồng thời diễn ra song song với sự gia tăng đáng kể của xe điện và năng lượng tái tạo.

Cần thiết phải phát triển hệ thống lưu trữ năng lượng. Theo Quy hoạch phát triển điện lực quốc gia giai đoạn 2021-2030 và tầm nhìn đến năm 2050 (Quy hoạch điện VIII), nhu cầu điện tại Việt Nam đến năm 2030 dự kiến là khoảng 505 tỉ kWh. Để đáp ứng nhu cầu này, dự kiến cần khoảng 150.000 MW công suất nguồn điện.

Quy hoạch điện VIII cũng đã đề xuất phát triển cơ cấu nguồn điện hướng dần dần từ các nguồn năng lượng hóa thạch. Dự kiến vào năm 2030, tổng công suất nguồn điện từ gió và mặt trời sẽ đạt khoảng 41GW, chiếm gần 27% tổng công suất của hệ thống.

Tuy nhiên, hiện tại, các nhà máy điện mặt trời đang đối mặt với vấn đề là khả năng phát điện chỉ được giữ trong một khoảng thời gian cố định trong ngày (từ khoảng 7h sáng đến 17h chiều, với đỉnh công suất từ 11h đến 14h30 tùy vào địa điểm địa lý). Điều này dẫn đến việc một lượng lớn công suất trong thời gian phát điện đỉnh của điện mặt trời trở nên dư thừa và lãng phí.

Trò chuyện với Lao Động, TS Ngô Đức Lâm - nguyên Phó Viện trưởng Viện Năng lượng (Bộ Công Thương) cho biết, cách tốt nhất để tận dụng công suất dư thừa của điện mặt trời mái nhà là thông qua việc tích hợp hệ thống lưu trữ điện. Bởi tính chất của công nghệ lưu trữ điện là có thể lưu trữ điện khi có dư thừa (trong giờ thấp điểm) và phát lại vào giờ cao điểm. Chỉ có lưu trữ điện mới có thể loại bỏ hoàn toàn các nguồn điện dựa trên nhiên liệu hóa thạch trong tương lai.

Cần có cơ chế mở rộng hơn nữa. Bà Sunita Dubey - Quản lý dự án quốc gia (Country Delivery Lead) tại Việt Nam, Liên minh Năng lượng Toàn cầu vì Con người và Hành tinh (GEAPP) cho biết, trong những năm gần đây, năng lượng tái tạo tại Việt Nam đã có bước phát triển vượt bậc và trở thành điểm sáng khu vực cũng như trên thế giới. Việt Nam cũng thể hiện trách nhiệm đối với việc giảm phát thải khí nhà kính và ứng phó với biến đổi khí hậu toàn cầu thông qua các cam kết cụ thể tại COP 26.

Quá trình này đang tiếp tục được các lãnh đạo Việt Nam thúc đẩy mạnh mẽ từ bên trong và bên ngoài, được cộng đồng quốc tế đánh giá cao. Việc tích hợp hệ thống lưu trữ năng lượng bằng pin vào cơ sở hạ tầng năng lượng ở Việt Nam hứa hẹn sẽ tạo điều kiện thuận lợi hỗ trợ cho quá trình chuyển đổi năng lượng từ hóa thạch sang sạch.

Bằng cách lưu trữ năng lượng dư thừa trong thời kỳ nhu cầu sử dụng thấp và giải phóng năng lượng trong giai đoạn cao điểm, hệ thống lưu trữ năng lượng bằng pin có thể tăng cường tính linh hoạt của lưới điện, giảm lượng khí thải và giảm chi phí điện. Tuy nhiên, để tối ưu hóa những lợi ích này, Việt Nam cần đẩy mạnh triển khai hệ thống lưu trữ năng lượng bằng pin và thực hiện các chính sách, quy định hỗ trợ.

Ảnh: Anh Vũ